بررسی اثر چند آفت کش و عصاره گیاهی بر میزان بقا و تولیدمثل بالتوری سبز Chrysoperla carnea (Stephens) (Neu., Chrysopidae)

تاثیر آفت­ کش­ ها بر میزان باروری دشمنان طبیعی، یکی از مهمترین اثرات غلظت های زیرکشنده آفت­ کش ­ها می­ باشد. در این پژوهش اثرات جانبی دو آفت­ کش هگزافلومورون، پی­متروزین و کنه­ کش اسپیرودیکلوفن و چهار عصاره گیاهی استبرق Calotropis procera (Willd.) R. Br. (Asclepiadaceae)، کلپوره،Teucrium polium L. (Lamiaceae)، آویشن Thymus vulgaris L. (Labiatae) و شاه­تره Fumaria parviflora Lam. (Fumariaceae) بر بقا و شاخص ­های تولید­مثلی بالتوری سبز Chrysoperla carnea Stephens در دمای 2±26 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±60 درصد و دوره روشنایی 8: 16 بررسی شد. بدین منظور 154 تخم بالتوری به ­روش غوطه‌وری و 40 لارو سن سه با روش تماسی در معرض محلول سم و عصاره قرار گرفتند. نتایج نشان دادند که طول دوره‌ زندگی در تیمار مرحله تخم در تیمار‌های آویشن، شاتره، هگزافلومورون، اسپیرودیکلوفن، پی­متروزین، کلپوره، استبرق، آب و استون (شاهد) به ­ترتیب 69، 78، 97، 98، 100، 104، 105، 106 و 106 روز بود. همچنین حداکثر دوره بقای حشرات ­کامل 83 روز برای استبرق و حداقل آن 47 روز برای آویشن مشاهده شد. تاثیر تیمارها در مرحله تخم روی شاخص ­های تولید­مثلی افراد ماده نیز نشان داد که بالاترین نرخ خالص بارآوری برای پی­متروزین (59/519) و کمترین آن برای آویشن (10/231 عدد) تخم بود. بیشترین تعداد کل تخم به ازای هر ماده در روز برای پی­متروزین (00/7) و کمترین مقدار برای آویشن (96/3 عدد) بود. همچنین، بیشترین مقدار تخم­ بارور به ازای هر ماده در روز برای اسپیرودیکلوفن (15/6) و کمترین مقدار برای آویشن (93/2) عدد بود. با توجه به فرضیه ­های پژوهش حاضر، اثبات شد که عصاره استبرق با مصونیت نسبی برای بالتوری سبز می­تواند علیه آفات به­ کار رود.